FEN VE TEKNOLOJİ
MESUT AKYÜZ
  Kimyasal Tepkimeler
 
3. KİMYASAL TEPKİMELER
Bileşik formüllerinin yazılması
Bileşik formülleri yazılırken aşağıdaki kurallar izlenir.
  • Önce (+) yüklü iyon, sonra (-) yüklü iyon yazılır.
  • Bileşiklerde alınan elektron sayısı, verilen elektron sayısına eşit olduğundan bileşikler elektriksel yük açısından nötr dür. Bu nedenle (+) ve (-) yüklerin toplamı sıfırdır. Bunu sağlamak için bileşiğin formülü yazılırken iyonların sağ alt köşelerine iyon yükleri mutlak değerleri çapraz olarak yazılır.
  • Örneğin X+a ile Y-b iyonlarından oluşan bileşiğin formülü XbYa şeklinde yazılır.
Örnekler:
Mg+2 ve Cl-1 iyonlarından oluşan bileşiğin formülü MgCl2 dir.(1 yazılmaz.)
Na+1 ve O-2 iyonlarından oluşan bileşiğin formülü Na2O dur.
İyonların yükleri eşitse örneğin biri +1,diğeri -1 değerlikli ise veya biri +2 diğeri -2 değerlikli ise bileşik formülü yazılırken iyonların yükleri yazılmaz.
Örneğin Mg+2 ile O-2 iyonlarının oluşturduğu bileşiğin formülü MgO dur.
Örnek:
Aşağıda verilen iyonlardan oluşan bileşiklerin formüllerini yazınız.
A)       Al+3 ile SO4-2
B)       Cu+1 ie NO3-1
C)       K+1 ile CO3-2
D)    Na+1 ile SO4-2

Bileşiklerin adlandırılması
Biri metal-ametal, diğeri ametal-ametal elementlerinden oluşan iki tür bileşik vardır.
Metal-ametal bileşiklerin adlandırılması
Bu bileşiklerden önce metal katyonu sonra ametal anyonu adlandırılır. Ancak çok atomlu iyonlardan da oluşabilir.
Örnekler:
KCl     otasyum klorür
AlF3    :Alüminyum florür
MgCl2 :Magnezyum klorür
Mg(NO3)2       :Magnezyum nitrat
CaSO4 :Kalsiyum sülfat
AL2(CO3)3      :Alüminyum karbonat
K2SO4 otasyum sülfat
 
ETKİNLİK 22
A.Aşağıda formülü verilen bileşiklerin sistematik adlarını yazınız.
Formülü                                  Adı
  1. Ca(NO3)2                    ………………………
  2. K2O                ……………………….
  3. Na2CO3                      ………………………..
  4. MgCl2             ………………………..
  5. Al2O3              ………………………
  6. CaCO3                        …………………………..
  7. Al2(SO4)3                    …………………………..
  8. NaF                ……………………………
  9. CaBr2              ……………………………
  10. Mg(OH)2                    ……………………………
 
B.Aşağıda sistematik adı verilen bileşiklerin formüllerini yazınız.
            Adı                 Formülü
  1. Sodyum sülfat            Na2SO4
  2. Alüminyum klorür      ………………..
  3. Potasyum karbonat    …………………
  4. kalsiyum nitrat           …………………
  5. Magnezyum oksit       …………………..
  6. Sodyum okasit           ………………….
  7. Alüminyum sülfat      ……………………
  8. Kalsiyum karbonat     ………………………
  9. Sodyum bromür         ……………………..
  10. Magnezyum iyodür    ……………………
 
Ametal-ametal bileşiklerinin adlandırılması
Önce formüldeki birinci elementin adı sonra ikinci elementin adı sonuna getirilerek okunur.
Element halojense ür,oksijense oksit,kükürtse sülfür,azot ise nitrür gibi ekler getirilir.Bileşikte ikiden fazla atom varsa her element atomunun sayısını belirtmek için Yunanca ön takılar kullanılır.
Bir:Mono
İki:di
Üç:tri
Dört:tetra
Beş:penta
Altı:hegza
Mono ön takısı birinci element için kullanılmayabilir.
 
Örnekler:
CO: Karbon monoksit
CO2:Karbon dioksit
N2O3:di azot tirioksit
P2O5:difosfor pentaoksit
SO2:Kükürt dioksit
SO3:Kükürt trioksit
HCl: Hidrojen klorür
HBr: Hidrojen bromür
H2S:Hidrojen sülfür
NO2:Azot dioksit
NO: Azot monoksit
PCl3:Fosfor triklorür
HF: Hidrojen florür
P2O3:di fosfor trioksit
N2O4:Diazot tetraoksit
ETKİNLİK 23
A.Aşağıda sistematik adları verilen bileşikleri formülleri ile eşleştiriniz.
  1. Kalsiyum karbonat                 a.CO2
  2. Azot monoksit                       b.N2O5
  3. Karbon dioksit                       c.AlN
  4. Alüminyum sülfat                  d)CaCO3
  5. Magnezyum klorür                 e.MgCl2
  6. Difosfor trioksit                     f.NO
  7. Hidrojen bromür                    g.P2O3
  8. Kalsiyum klorür                     h.Na2S
  9. Sodyum sülfür                       j.Li2O
  10. Lityum oksit               k.CaCl2
  11. Alüminyum nitrür                  l.Al2(SO4)3
  12. Magnezyum sülfür                 m.ZnCO3
  13. Kalsiyum hidroksit                n.MgS
  14. Çinko karbonat                      o.HBr
  15. Diazot pentaoksit                   p.Ca(OH)2
 
B.Aşağıda formülü verilen bileşiği oluşturan karşısındaki katyon ve anyonları değerlikleri ile birlikte yazınız.
            Bileşik formülü         Katyon           Anyon
  1. CaCl2                        Ca+2               Cl-
  2. Al(NO3)3                    …….                 ……..
  3. CaCO3                        …….               ……….
  4. MgS                             ……..                ………
  5. Na2O                           ……..             ………
  6. Na2SO4                       ……..                ……….
  7. KOH                             ………            ……….
  8. Mg(NO3)2                       ………            ………
  9. Ca(OH)2                           ………            ………
  10. NaBr                               ……….           ………..
  11. AlN                                  ……….           ………..
  12. NaNO3                        ……….           ………..
  13. K2CO3                        ……….           ………..
  14. Al2O3                            ……….           ………..
  15. MgF2                           ……….           ……….
Pb(NO3)4
 
 
Kimyasal değişimler
Maddenin özünü ve bileşimini değiştirmeyen özelliklerine fiziksel özellik denir.Maddenin rengi,kokusu,tadı,sertliği,yoğunluğu,iletkenliği,erime ve kaynama noktası fiziksel özelliklerdir.Bu özelliklerdeki değişme de fiziksel değişmedir.Fiziksel değişmelerde maddenin kimyasal yapısı değişmez.Şekerin suda çözülmesi,buzun erimesi,camın kırılması fiziksel olaylardır.
Maddenin belirli koşullarda özünü ve bileşimini değiştirebilen özelliklerine kimyasal özellikler denir.
Yanabilirlik, asit yada bazlarla tepkimeye girebilme yeteneği bir maddenin kimyasal özellikleridir. Bir yada daha fazla madde örneğin farklı bileşimlerde yeni madde örneklerini oluşturması olayına kimyasal olay denir.
Kömürün yanması, demirin paslanması, metallerin asitle çözülmesi, sütün ekşimesi, besinlerin bozulması kimyasal olaylardır.
Orta çağda simyacılar birçok maddenin altın elde etmek için çaba harcamışlardır.
Kimyasal değişmelere kimyasal tepkimeler(reaksiyon) denir.
Kimyasal tepkimeler denklemlerle gösterilir. Tepkimeye giren maddelere reaktif, kimyasal değişim sonucunda oluşan maddelere ürün denir. Kimyasal denklemlerde maddeler element halinde ise sembolü ile, bileşik halinde ise formülüyle gösterilir. Reaksiyona girenler ile ürünlerin arasına bir ok işareti(→)konulur.
Genel olarak kimyasal tepkimeler,
Reaktifler→Ürünler
Şeklinde gösterilir.
 
 
Her kimyasal denklemde her bir element atomunun sayısı eşitlenir.
Bileşiklerin adlandırılması
Biri metal-ametal, diğeri ametal-ametal elementlerinden oluşan iki tür bileşik vardır.
Metal-ametal bileşiklerin adlandırılması
Bu bileşiklerden önce metal katyonu sonra ametal anyonu adlandırılır. Ancak çok atomlu iyonlardan da oluşabilir.
Örnekler:
KCl     otasyum klorür
AlF3    :Alüminyum florür
MgCl2 :Magnezyum klorür
Mg(NO3)2       :Magnezyum nitrat
CaSO4 :Kalsiyum sülfat
AL2(CO3)3      :Alüminyum karbonat
K2SO4 otasyum sülfat
 
ETKİNLİK 22
A.Aşağıda formülü verilen bileşiklerin sistematik adlarını yazınız.
Formülü                                  Adı
  1. Ca(NO3)2                    ………………………
  2. K2O                ……………………….
  3. Na2CO3                      ………………………..
  4. MgCl2             ………………………..
  5. Al2O3              ………………………
  6. CaCO3                        …………………………..
  7. Al2(SO4)3                    …………………………..
  8. NaF                ……………………………
  9. CaBr2              ……………………………
  10. Mg(OH)2                    ……………………………
 
B.Aşağıda sistematik adı verilen bileşiklerin formüllerini yazınız.
            Adı                 Formülü
  1. Sodyum sülfat            Na2SO4
  2. Alüminyum klorür      ………………..
  3. Potasyum karbonat    …………………
  4. kalsiyum nitrat           …………………
  5. Magnezyum oksit       …………………..
  6. Sodyum okasit           ………………….
  7. Alüminyum sülfat      ……………………
  8. Kalsiyum karbonat     ………………………
  9. Sodyum bromür         ……………………..
  10. Magnezyum iyodür    ……………………
 
Ametal-ametal bileşiklerinin adlandırılması
Önce formüldeki birinci elementin adı sonra ikinci elementin adı sonuna getirilerek okunur.
Element halojense ür,oksijense oksit,kükürtse sülfür,azot ise nitrür gibi ekler getirilir.Bileşikte ikiden fazla atom varsa her element atomunun sayısını belirtmek için Yunanca ön takılar kullanılır.
Bir:Mono
İki:di
Üç:tri
Dört:tetra
Beş:penta
Altı:hegza
Mono ön takısı birinci element için kullanılmayabilir.
 
Örnekler:
CO: Karbon monoksit
CO2:Karbon dioksit
N2O3:di azot tirioksit
P2O5:difosfor pentaoksit
SO2:Kükürt dioksit
SO3:Kükürt trioksit
HCl: Hidrojen klorür
HBr: Hidrojen bromür
H2S:Hidrojen sülfür
NO2:Azot dioksit
NO: Azot monoksit
PCl3:Fosfor triklorür
HF: Hidrojen florür
P2O3:di fosfor trioksit
N2O4:Diazot tetraoksit
ETKİNLİK 23
A.Aşağıda sistematik adları verilen bileşikleri formülleri ile eşleştiriniz.
  1. Kalsiyum karbonat                 a.CO2
  2. Azot monoksit                       b.N2O5
  3. Karbon dioksit                       c.AlN
  4. Alüminyum sülfat                  d)CaCO3
  5. Magnezyum klorür                 e.MgCl2
  6. Difosfor trioksit                     f.NO
  7. Hidrojen bromür                    g.P2O3
  8. Kalsiyum klorür                     h.Na2S
  9. Sodyum sülfür                       j.Li2O
  10. Lityum oksit                           k.CaCl2
  11. Alüminyum nitrür                  l.Al2(SO4)3
  12. Magnezyum sülfür                 m.ZnCO3
  13. Kalsiyum hidroksit                n.MgS
  14. Çinko karbonat                      o.HBr
  15. Diazot pentaoksit                   p.Ca(OH)2
 
B.Aşağıda formülü verilen bileşiği oluşturan karşısındaki katyon ve anyonları değerlikleri ile birlikte yazınız.
            Bileşik formülü         Katyon           Anyon
  1. CaCl2                            Ca+2                 Cl-
  2. Al(NO3)3                       …….               ……..
  3. CaCO3                          …….              ……….
  4. MgS                               ……..            ………
  5. Na2O                             ……..             ………
  6. Na2SO4                         ……..             … …….
  7. KOH                              ………            ……….
  8. Mg(NO3)2                     ………            ………
  9. Ca(OH)2                     ………            ………
  10. NaBr                          ……….           ………..
  11. AlN                              ……….           ………..
  12. NaNO3                       ……….           ………..
  13. K2CO3                        ……….           ………..
  14. Al2O3                           ……….           ………..
  15. MgF2                           ……….           ……….
Pb(NO3)4
 
 
Kimyasal değişimler
Maddenin özünü ve bileşimini değiştirmeyen özelliklerine fiziksel özellik denir.Maddenin rengi,kokusu,tadı,sertliği,yoğunluğu, iletkenliği,erime ve kaynama noktası fiziksel özelliklerdir.Bu özelliklerdeki değişme de fiziksel değişmedir.Fiziksel değişmelerde maddenin kimyasal yapısı değişmez.Şekerin suda çözülmesi,buzun erimesi,camın kırılması fiziksel olaylardır.
Maddenin belirli koşullarda özünü ve bileşimini değiştirebilen özelliklerine kimyasal özellikler denir.
Yanabilirlik, asit yada bazlarla tepkimeye girebilme yeteneği bir maddenin kimyasal özellikleridir. Bir yada daha fazla madde örneğin farklı bileşimlerde yeni madde örneklerini oluşturması olayına kimyasal olay denir.
Kömürün yanması, demirin paslanması, metallerin asitle çözülmesi, sütün ekşimesi, besinlerin bozulması kimyasal olaylardır.
Orta çağda simyacılar birçok maddenin altın elde etmek için çaba harcamışlardır.
Kimyasal değişmelere kimyasal tepkimeler(reaksiyon) denir.
Kimyasal tepkimeler denklemlerle gösterilir. Tepkimeye giren maddelere reaktif, kimyasal değişim sonucunda oluşan maddelere ürün denir. Kimyasal denklemlerde maddeler element halinde ise sembolü ile, bileşik halinde ise formülüyle gösterilir. Reaksiyona girenler ile ürünlerin arasına bir ok işareti(→)konulur.
Genel olarak kimyasal tepkimeler,
Reaktifler→Ürünler
Şeklinde gösterilir.
 
 
 
Her kimyasal denklemde her bir element atomunun sayısı eşitlenir.
►Kimyasal tepkime; maddelerin belirli oranlarda bir araya gelerek yeni maddelere dönüşmesidir. Kimyasal tepkimelerde başlangıç maddeleri, fiziksel ve kimyasal özellikleri farklı ürünler oluşturmak üzere yeniden düzenlenirler.
►Kimyasal tepkimelerde, tepkimeye giren atomların arasındaki bağlar kopar ve yeni bağlar oluşur.
► Elementler sembolle, bileşikler formülle gösterilirken; kimyasal tepkimeler kimyasal denklemlerle gösterilir.
►Kimyasal tepkimeye giren maddeler kimyasal denklemin sol tarafına yazılır ve girenler olarak adlandırılır.
►Kimyasal tepkime sonucu oluşan maddeler ürün olarak adlandırılır ve kimyasal denklemin sağ tarafına yazılır.
►Kimyasal tepkimeye birden fazla madde girdiyse giren maddelerin aralarına (+) işareti konur. Aynı durum ürünler için de söz konusudur. Tepkime sonunda birden fazla ürün oluştuysa aralarına (+) işareti konur.
►(          ) işareti ise tepkimeye giren maddelerin hangi ürünleri oluşturduğunu göstermek için kullanılır.
IETKİNLİK: Aşağıda verilen kimyasal denklemlerde tepkimeye giren maddelerle, tepkime sonunda oluşan ürünleri yazalım.
Kimyasal Denklem
Tepkimeye Girenler
Tepkimeden Çıkanlar (ÜRÜNLER)
H2 + Cl2        →  2HCl
H2 , Cl2
HCl
C6H12O6 + 6O2  →        6CO2 + 6H2O
 
 
2BaO2           →  2BaO + O2
 
 
Mg + ZnO         →  MgO + Zn
 
 
 
KİMYASAL TEPKİMELERİN DENKLEŞTİRİLMESİ
♦Kimyasal tepkimelere giren maddelerle çıkan maddeleri oluşturan atomların cinsleri ve sayıları aynıdır. Dolayısıyla bir tepkime denkleminin sol ve sağ tarafında aynı cins ve aynı sayıda atom bulunmalıdır.
♦Böyle tepkime denklemlerine denkleştirilmiş tepkime denklemi adı verilir.
♦Eğer bir tepkime denklemi denk değilse, formül ve sembollerin önüne uygun sayılar yazılarak tepkime denkleştirilir.
 
 
 
Kimyasal Tepkime Denklemlerini Denkleştirirken;
►Denk olmayan atom sayılarının başına kat sayıları yazılarak denkleştirilir.
►  Bileşiğin yapısal formülündeki rakamlar değiştirilmez!
►Denkleştirmenin en basit yolu atom sayısı ve çeşidi en fazla bileşiğin katsayısını 1 vermektir.  
           Gerekirse onun da katsayısı değişebilir.
►Hidrojen ve Oksijen atomlarına en son bakılır.
►Bileşiklerin başına kesirli sayı getirilmez. (HCl, BaCl2,  H2 CO3 ...)
►Molekül halindeki elementlerin başına kesirli sayı getirilebilir. ( H2, N2, O2  )
 
IETKİNLİK: Verilen örneği inceledikten sonra tablodaki kimyasal tepkime denklemlerini denkleştiriniz.
ÖRNEK
N2 + H2            →     NH3      denklemini denkleştirelim.
Yanda verilen tepkimede girenler kısmında 2 N atomu ve 2H atomu var. Oluşan ürün amonyakta ise 3H ve 1 N atomu bulunuyor. Denklemin her iki tarafında da aynı elemente ait atomlardan eşit sayıda bulunması gerekmektedir.
1. adım:  N atom sayısını inceleyelim ve denkleştirelim: : (N2 + H2           →2 NH3
2. adım: H atom sayısını inceleyelim ve denkleştirelim) N2 +3  H2 →          2 NH3                     
Sonuçta tepkimemiz denkleşmiş olur.             N2 +3 H2            → 2NH3
1)
      CH4 +     O2                      →           CO2   +    H2O
2)
      NaOH      +     H3PO4           →             Na3PO4     +     H2O
3)
       C3H8 +          O2                   →           CO2   +      H2O
4)
      NaOH +      HCl        →           NaCl   +      H2O
5)
     Fe +    O2           →             Fe2O3
6)
      K +     H2SO4          →            K2SO4 +     H2
7)
      CaC2 +     H2O             →         C2H2   +     Ca(OH)2
8)
     Al(OH)3 +    H2SO4             →           Al2(SO4)3   +    H2O
9)
      BaCl2 +      NaNO3            →          Ba(NO3)2     +       NaCl
10)
      Mg(OH)2 +      H3PO4          →       Mg3(PO4)2 +    H2O
KİMYASAL TEPKİMELERDE;
 Değişmeyenler:
  • Atom sayısı ve cinsi
  • Toplam kütle
  • Toplam proton,nötron,elektron sayısı
Değişenler:
  • Toplam molekül sayısı
  • Fiziksel haller
  • Atomların elektron düzeni ve sayıları
  • Renk,tat,koku gibi fiziksel özellikler
 
 
I   ETKİNLİK: Verilen denklemlerde bilinmeyenleri bulunuz.
a)        3 CH4    +   8 X          →      3 CO2     +   8 NO   + 10H2O   denkleminde X nedir?
b)        Mg3N2          +   3 H2O       →             3 X +    2 NH3            denkleminde X nedir?
c)          X          +    2 HCl         →             MgCl2       + Y              denkleminde X ve Y yerine ne gelmelidir?

B.Aşağıdaki tepkimeleri eşitleyiniz.
1. Mg3N2+H2O→Mg(OH)2+NH3
2.   C5H12+O2→CO2+H2O
3.   CH3COOH+O2→CO2+H2O
4.   Fe2O3+H2→Fe+H2O
5.   SiO2+HF→H2SiF6+H2O
6.   CS2+O2→CO2+SO2
7.   NH3+O2→NO2+H2O
8.   (NH4)2Cr2O7→N2+Cr2O3+H2O
9.   Al2O3+H2SO4→Al2(SO4)3+H2O
10.   CaC2+H2O→Ca(OH)2+C2H2
11.C3H7OH+O2→CO2+H2O
12 .   C3H8+O2→CO2+H2O
13. C3H6+O2→CO2+H2O
14.   Al+H2SO4→Al2(SO4)3+H2
15.NaCl+H2SO4→Na2SO4+HCl
 
TEPKİMELERDE KÜTLENİN KORUNUMU
Kimyasal tepkimelerde kimyasal tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamı, elde edilen maddelerin toplamına eşittir. Bu durum “kütlenin korunumu kanunu” olarak adlandırılır. 
 
Örnek:  2H2    + O2     →   2 H2O                  (O = 16 g/mol)         ( H = 1 g/mol)
4.(1) gram + 2.(16) gram     = 2.(18)gram                        
 GİRENLERin toplam kütlesi   =    ÜRÜNLERin toplam kütlesi
I

Yandaki tepkimede metanın (CH4 ) başlangıçtaki kütlesi kaç gramdır?

 
 ETKİNLİK: Verilen denklemlerde kütlenin korunduğunu gösteriniz.

 

1)     CH4        +     2O2        →           CO2    + 2 H2O
     ?                25.6 g                   17.6 g         14.4g
 

Yukarıdaki tepkimede metanın (CH4 ) başlangıçtaki kütlesi kaç gramdır?
 
2) Isıtıldığında 5.6 gram CaO ile 4.4 gram CO2  oluşturan   CaCO3 en az kaç gramdır?                                     
CaCO3    + Isı                  →           Ca O      +     CO2
 
                                                                                            
YANMA TEPKİMESİ
  • Bir maddenin oksijenle (O2) tepkimeye girmesine yanma denir.
  • Yanma tepkimeleri genelde çevreye ısı enerjisi yayar ve kendiliğinden devam eder.
  • Bir yanma tepkimesi için; Yanıcı madde, Oksijen (hava) ve Tutuşma Sıcaklığı gerekir.
  • Havasız (O2’siz) ortamda yanma olmaz. Bu nedenle yanan bir maddeyi söndürmek için önce hava ile teması kesmek gerekir.
  • Tüm yanma olayları odunun veya kağıdın yanması gibi bir anda veya alev çıkararak gerçekleşmez. Demirin veya metallerin paslanması da bir yanma olayıdır. Fakat bu olay yavaş yanma adını alır. Aynı zamanda bu olaya oksitlenme de denir.
      C6H12O6 + 6O2            →        6CO2 + 6H2O
    (glikoz, oksijenle tepkimeye girmiştir.) (solunum denklemi, bir yavaş yanma örneğidir.)
Bir kimyasal tepkimede girenler kısmında OKSİJEN varsa, o tepkime bir yanma tepkimesidir. Yanma tepkimeleri genelde ortama ısı verir. (Ekzotermik)
 
IAşağıdaki yanma tepkimesini denkleştirelim...
            C3H8 +     O2            →    CO2      +      H2O +   Isı ve ışık
(propan) (oksijen)   (karbondioksit) (su)                                               

Tepkimelerde ısı alış verişi

Kimyasal tepkimelerin tümünde de az veya çok enerji alış verişi olur. Bir kimyasal tepkimede ya çevreden ısı alınır ya da çevreye ısı verilir.

Çevreden ısı alarak gerçekleşen tepkimelere endotermik tepkime denir.

Örneğin HgO nun elementlerine ayrışması için ısı alması gerekir.

HgO+ısı→Hg+1/2O2(endotermik)

Endotermik tepkimelere başka bir örnek olarak kireçtaşının (CaCO3) ısıtılıp parçalanması verilebilir. Bu tepkimenin denklemi,

CaCO3+ısı→CaO+CO2

Şeklindedir.

Çevreye ısı vererek gerçekleşen tepkimelere ekzotermik tepkime denir.

Örneğin kömürün yanması sonucu çevreye ısı verilir.

C+O2→CO2+ısı(ekzotermik)

 

Ekzotermik tepkimelere örnek olarak bataklıklarda ve çöplüklerde oluşan metan (CH4) gazının yanması verilebilir.

Yanma tepkimesi şöyledir:

CH4+2O2→CO2+2H2O+ısı
ETKİNLİK
 
Aşağıdaki denkleşmiş tepkimelerde X ile gösterilen bileşiğin formülünü bulunuz?
                Kimyasal tepkime                                  X
1.             CaC2+2H2O→Ca(OH)2+X                       C2H2
2.             MnO2+4HCl→MnCl2+2H2O+X                    …Cl2…….
3.             4X+5O2→4NO+6H2O                            …NH3…..
4.             X+4H2→3Fe+4H2O                                …Fe3O4……
5.             2MnO2+4KOH+O2→2K2MnO4+2X        …H2O…..
6.             C2H5OH+3O2→2X+3H2O                       ……CO2….
7.             CS2+3O2→CO2+2X                                …SO2…….
8.             N2+3H2→CO2+2X                                  …NH3……
9.             X+2O2→2CO2+2H2O                           …C2H4O2……
10.           3X+KNO3+Cr2O3→4NO+2K2CrO4           ……KNO2….
11.           Pb(NO3)2→PbO+2X+1/2O2                    ……NO2….
12.           Al4C3+12X→4Al(OH)3+3CH4                 ……H2O…..
ETKİNLİK
 
1.C2H5OH+O2→CO2+H2O
Tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirilirse O2’nin katsayısı kaç olur?
A)2          B)1/2       C)4          D)3
 
2.Fe+H2O→Fe2O4+H2
Tepkimesi en küçük tam sayılarla denkleştirildiğinde ürünlerin katsayıları toplamı kaçtır?
A)2          B)3          C)4          D)5
 
 
3.CXH6(OH)y+4O2→3CO2+4H2O
Denkleştirilmiş tepkime denkleminde verilen CxH6(OH)y bileşiğindeki x ve y sayıları kaçtır?
                x              y             
A)            3              2
B)            3              3
C)            2              3
D)            2              4
 
4.3MnO2→MnxOy+O2
Dekleştirilmiş tepkime denkleminde verilen MnxOy bileşiği aşağıdakilerden hangisidir?
A)MnO                   B)Mn2O
C)Mn2O3                 D)Mn3O4
 
5.2CxHy+ZO2→16CO2+18H2O
Denkleştirilmiş tepkime denkleminde CxHy bileşiğinin formülü ve O2’nin katsayısı Z aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
                CxHy      Z
A)            C8H18       25
B)            C8H18       25/2
C)            C4H9        25/2
D)            C4H9        25
 
6.2C+O2→2X
Fe2O3+3X→2Fe+3Y
Tepkimeleri sonucunda oluşan Y maddesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A)      Molekülleri üç atomludur.
B)       Formülü CO dur.
C)       Kireç suyunu bulandırır.
D)      Yanıcı değildir.
7.Aşağıdakilerden hangisi analiz tepkimesidir?
A)   C3H8+5O2→3CO2+4H2O
B)   NaCl→Na+1/2Cl2
C) N2+3H2→2NH3
D)   H2+1/2O2→H2O


8.   2X+ısı→2Y+3O2
Tepkimesi ile ilgili aşağıdakilerden hangisinin kesinlikle doğru olduğu söylenemez?
A)      X bileşiktir.
B)       Y tek tür tanecik içerir.
C)       X in yapısında oksijen atomu vardır.
D)      Y elementel moleküldür.
 
 
  
  Bugün 13 ziyaretçi (19 klik) kişi burdaydı! FEN VE TEKNOLOJİ  
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol