I.ÜNİTE
DOĞRU YANLIŞ
1. İnsan vücudunda 23 tek ve 23 çift olmak üzere 46 kromozom vardır.
2. Hücre bölündüğü zaman birbirine benzemeyen iki ayrı hücre oluşur.
3. Protein sentezleyen hücre büyür. Büyüyen hücreler ise bölünür.
4. Yüksek yapılı bitkilerde vejetatif eşeysiz üreme görülür.
5. Eşeysiz üremenin temeli mayoz bölünmedir.
6. Tomurcuklanma ile üreme, bir eşeysiz üreme şeklidir.
7. Bira mayası hücresinde tomurcuklar şeklinde uzantılar görülür. Bu üreme biçimine sporla eşeysiz üreme denir.
8. Hücre bölünmesinin yürütüldüğü yapı, hücre çekirdeğidir.
9. mitoz bölünme sonucunda kromozom sayıları yarılanmış iki ayrı hücre oluşur.
10. Sinir hücrelerinde mitoz bölünme görülmez.
11. Mitoz bölünme tek aşamalı olarak gerçekleşir.
12. Bitki hücresinde sitoplâzma bölünmesi olurken, boğumlanma olmaz.
13. Sitoplâzma bölünmesi hayvan ve bitki hücrelerinde aynı şekilde gerçekleşir.
14. Sitoplâzma bölünmesinden sonra gerçekleşen aşama çekirdek bölünmesidir.
15. çekirdek bölünmesine geçilmeden önce ATP, DNA, RNA ve protein üretiminde hızlanma görülür.
CEVAP ANAHTARI
(1-Y,2Y,3D,4D,5Y,6D,7Y,8D,9Y,10D,11Y,12D,13Y,14Y,15D)
Boşluk Doldurma
1. Canlılarda farklı sayıda kromozom bulunmasının nedeni …. Adı verilen yapılardan kaynaklanır.
2. Canlıların kendine benzer yeni canlılar oluşturmasına. …...……..adı verilir.
3. ……...……… adı verilen yapı canlıların özelliklerinin nesilden nesile aktarılmasını sağlar
4. Bir canlı türünün tüm bireylerinde ……… sayıda kromozom bulunur.
5. ………… hücrelerinde bölünme sürekli ve hızlı bir şekilde olur.
6. Çekirdek bölünmesi sırasında dört farklı ………….. görülmektedir.
7. Kromozomların yapısında ……. Ve protein bulunur.
8. Mitoz bölünmenin son aşaması …............ bölünmesidir.
9. Hücredeki hayatsal faaliyetleri yöneten DNA’nın görevlerinden biride ………. Sentezidir.
10. Bir ana hücreden iki yavru hücre oluşması …………… bölünme sayesinde gerçekleşir.
11. diploit denilince ………..kromozom,haploit denilince ………… kromozom sayılı hücreleri anlarız.
12. Mitoz bölünme canlılardaki ….....….. özelllikklerin değişmeden devamlılığını sağlar.
13. ………...…….. mitoz bölünmede değişmez, sabittir.
14. Mitoz bölünme ile oluşan hücreler canlının ………..sini sağlar
15. İnsanda,…………. Hücreleri n=23 kromozomludur.
CEVAP ANAHTARI
(1-gen,2-üreme,3-kromozom,4-eşit,5-kemik iliği,6-evre,7-DNA,8-sitoplâzma,9-protein,10-mitoz,11-2n/n,12-kalıtsal,13-kromozom sayısı,14-gelişme,15-gamet)
EŞLEŞTİRME
|
1.Belli bir büyüklüğe ulaştığında gerçekleşir, sonucunda aynı kromozom sayısına sahip iki hücre oluşur.
|
A-Gen
|
|
2.Hücre bölünmeye başlamadan önce kromatin iplikleri içindeki DNA kendini eşler.
|
B-Hücre bölünmesinin yararı
|
|
3.Kalıtım ve hücre yönetiminden sorumlu yapılardır. Dizilişleri gelişmişliği belirler
|
C-Kromatit
|
|
4.Çok hücreli yapılarda vücut büyümesini sağlar.
|
D-Hücre bölünmesi
|
|
5.Hücre içi taşıma olayları kolaylaşır.,difüzyon yüzeyi artar.
|
E-Mitoz bölünme
|
|
6.üzerinde kalıtsal bilgilerin taşındığı genler bulunan yapı
|
F-Eşey hücresi
|
|
7.Kromozomların çiftler halinde bulunduğu bölge
|
G-Genotip
|
|
8.Kromozom çiftlerinden yalnız birini taşıyan hücre
|
H-Karakter
|
|
9.Canlıların sahip olduğu özelliklerin tümü
|
İ –Kromozom
|
|
10.Bir canlının sahip olduğu gen toplamı
|
J-Vücut hücresi
|
|
1D,2C,3-A,4-B,5-E,6-İ,7-J,8-F,9-H,10-G
|
|
KALITIM
DORU YANLIŞ
1. Bir canlı türünün sahip olduğu tüm özelliklere karakter adı verilir.
2. Bazı karakterler sadece genlerin etkisi ile oluşur.(Kan grubu,renk körlüğü……)
3. Canlının karakter özelliklerinin oluşumunda çevrenin etkisi görülmez.
4. Bir karakterin oluşması için sadece anneden gelen gen yeterlidir.
5. Genler yeni bireylere kromozomlar yoluyla aktarılır.
6. İnsanda derinin ışık yoğunluğuna göre bronzlaşması çevrenin kalıtımdaki etkisine örnektir.
7. Canlının sahip olduğu genotipin dışa yansımış şekline fenotip denir.
8. Genlerden birinin dominant,,diğerinin resesif olma durumunda homozigot(arı döl) gen oluşur.
9. Kalıtsal hastalıkların bir bölümü iyileştrilebilir niteliktedir.
10. Modifikasyon ile oluşan değişiklikler kalıtsal değildir.
11. Bezelyelerin kolay yetişmesi ve çok farklı karakterlere sahip olması Mendel’in çalışmalarını kolaylaştırmıştır.
12. Karakterlerin kalıtımı en iyi eşeyli üreyen canlılarda gözlenir.
13. Bir canlının kalıtsal özellikleri kromozom üzerindeki çekinik gende şifrelenmiştir.
14. İnsandaki kromozomların yarısı anneden yarısı babadan gelir.
15. Saç rengi, göz rengi gibi özellikler canlının karakter özellikleridir.
16. Canlıda karakteri oluşturan fenotiptir.
17. Bir canlının fenotipi;genotip ve çevre etkisiyle ortaya çıkar.
18. İnsanda 23 çift kromozom vardır.
19. Alel genler değişmeden eşit oranda gametlere geçer.
20. Kalıtsal oranlarının açık ve belirgin oluşu Mendel’in çalışmalarını bezelyeler üzerinde yapmasını sağlamıştır.
CEVAP ANAHTARI
(1-D,2-D,3-Y,4-Y,5-D,6-D,7-D,8-Y,9-D,10-D,11-D,12-D,13-Y,14-D,15-D,16-Y,17-D,18-D,19-D,20-D)
BOŞLUK DOLDURMA
1. Kırmızı ve yeşil renklerin algılanmaması hastalığına ………RENK KÖRLÜĞÜ………… denir.
2. Cinsiyet kromozomları ………X,Y……. Olmak üzere iki çeşittir.
3. Bir karakter oluşumunda,kullanılan genlerin birbirinden farklı olması durumunda oluşan karakterlere ……MELEZ….. karakterler adı verilir.
4. ………………FENOTİP………….. çevresel etkenlerin yarattığı özelliklerin canlının dış görünüşündeki yansımasıdır.
5. …………MONOHİBRİT ÇAPRAZLAMA…… sadece bir özellik dikkate alınarak yapılan çaprazlamadır.
6. Mendel kalıtımla ilgili yaptığı çalışmalardan önce …ARI……..dölleri kullanmıştır.
7. Eşeyli üremede gen yapısı…FARKLI…… canlılar elde edilir.
8. Mendelin çalışma sonucuna göre karakterler, ……BASKIN……. Ve……ÇEKİNİK……….. genlerle ayırt edilirler.
9. Bir hastalığa ait gen (resesif)anneden aktarılırken babadanda aynı gen (resesif) ile karşılaşırsa ,doğacak çocuk…HASTA… olarak doğar.
10. Bir hastalığa ait gen(resesif) anneden aktarılırken,babadan da dominanant gen ile karşılaşırsa doğacak çocuk……TAŞIYICI……. Olarak doğar.
EŞEYE BAĞLI KALITIM
Doğru yanlış
1. İnsanda XX ve XY olmak üzere iki cinsiyet kromozomu bulunur.Y
2. Hemofili hastalığı X kromozomu üzerinde taşınır. D
3. Hemofili sadece erkek bireylerde görülür ve öldürücüdür. Y
4. Y kromozomu ile taşınan karakterler erkek bireylerde ortaya çıkar.D
5. Erkek bireylerde tek X kromozomu vardır. Ve bu genin etkisini bastırabilecek bir gen yoktur.D
6.
7.
MAYOZ BÖLÜNME
1. Eşey hücreleri normal bir vücut hücresinin taşıdığı kromozom sayısının iki katını taşır.Y
2. Mayoz bölünme ile kromozom sayısı dölden döle sabit kalır. D
3. Eşey hücrelerinin oluşturulması mayoz bölünmenin ana amacıdır.D
4. Eşeyli üreyen canlıların diploit hücrelerinde gerçekleşen bölünme mayoz bölünme özelliğidir.D
5. Mayoz bölünme birbirini takip eden dört bölümden oluşur.Y
6. Yumurta hücrelerine gamet ,sperm hücrelerinede testis adı verilir.Y
7. Yeni gen değişimleri parça değişimi sayesinde olmaktadır.D
8. Mayoz bölünmede tetrat sayısı=2 kromozom ile ifade edilir.D
9. Haploit kromozom =2 diploit kromozomdur.Y
10. Kalıtsal çeşitlilik sağlama mayoz bölünmenin özelliğidir.D
DNA VE GENETİK-KALITIM VE ÇEVRE
1. DNA’daki üçlü baz dizilişlerinin her birine nükleotit adı verilir.Y
2. DNA’nın yapısında bulunan genetik kod protein sentezinde iş görür.D
3. DNA zincirinin birbirinden ayrıldığı olay hücre bölünmesidir. D
4. Organik bazlar A ile G ve T ile S birbirine bağlanır. Y
5. Fosfat, şeker ve baz nükleotitleri oluşturan üç kısımdır. D
6. DNA’yı oluşturan nükleotitlerin yapısında riboz bulunur.Y
7. Bir hücreyi yada organizmayı oluşturmak için gerekli tüm bilgiler DNA da saklıdır.D
8. Kendini eşleme DNA’nın özelliğidir. D
9. Nükleik asitler taşıdığı şekere göre adlandırılır. D
10. Nükleotitler taşıdığı bazlara göre isimlendirilir. D
BOŞLUK DOLDURMA
1. ……canlı……. ORGANİZMALAR DOĞAL ÇEVREDE YAŞARLAR.ORGANİZMALARIN YAŞAMLARI …………. ŞARTLARINDAN SÜREKLİ ETKİLENMEKTEDİR.
2. ………………MODİFİKASYON………………genlerin,sadece çalışma şeklinin değişmesidir.Kalıtsal değildir ve sadece bireyin kendi yaşamını etkiler.
3. Örneğin kuraklık,yağışlar, fırtına gibi olayların gerçekleşmesi ile oluşan eleyici dirence …DOĞAL SELEKSİYON…..denir.
4. çok kullanılan kasların gelişmesini ……ADAPTASYON………….. a örnek olarak verebiliriz.
5. …………MUTASYON………… görülmesi sonucu doğumsal anormallikler, geri zekalılık ve kanser gibi rahatsızlıklar görülür.
6. Ekvator ayılarının koyu renkli olmasını ……MODİFİKASYON……………… örneği olarak verebiliriz.
7. İnsanların kanında bulunan alyuvar hücrelerinde …PROTEİNLER…… vardır.
8. Kanın geç pıhtılaşması ya da pıhtılaşmaması ……HEMOFİLİ……………. Adı verilen hastalığa sebep olur.
9. Akaşam sefası ve aslan ağzı bitkilerinde kırmızı ve beyaz rengi meydana getiren aleller …EŞ BASKIN…….. dır.
10. ………GENETİK…… bilimi sayesinde canlıların üzerinde yapılan araştırmalar bir çok hastalığın çözümlenmesine imkan sağlayacaktır.
Boşluk doldurma
1. İnsanınkaraciğerhücresinde 46 kromozomolduğunagöreüremehücresinde.. kromozombulunur
2. Farenin üreme hücresinde 20 kromozom olduğuna göre beyin hücresinde………………kromozom bulunur.
3. Dişi köpeğin kan hücresinde 79 kromozom olduğuna göre yumurtalığında …………… kromozom bulunur.
4. Çok hücreli canlılarda mitoz bölünme ……… ,……….. ve ………. Amaçlı gerçekleşir.
5. Bir hücreli canlılarda mitoz bölünme ………………amaçlı gerçekleşir.
6. insan 20-22 yaşına kadar ……………………..etkisiyle büyür.
7. Uygun koşullarda mitoz bölünme …………….. sınırsızdır.
8. Mitoz bölünmede oluşan hücrelerin kromozom sayısı ana canlı ile……………………
9. Mitoz bölünmede oluşan hücrelerde kromozom sayısının aynı kalmasının nedeni …………………. dir.
10. Hücrelerde mitoz bölünme …………………. süredegerçekleşir.
11. Kromatinipliklerinkısavekalınşekline ………. denir.
12. Hücrebölünmesinin son evresi …………… bölünmesidir.
13. Hücre bölünmesinin sonunda oluşan hücrelerde organel sayısı ……… ……… dir.
14. 1 hücre 3 defa mitoz bölünme geçirdikten sonra toplam hücre sayısı ……………olur.
15. Ayşe'nin kan hücresindeki, Mehmet'in kas hücresindeki kromozom sayısı ……………..dir.
16.
Cevap Anahtarı: (1-23,2-40,3-38,4-yapım, onarım/büyüme,5-üreme,6-mitoz bölünme,7-bitkilerde,8-aynıdır,9-kromozomların kendini eşlemesi,10-farklı,11-kromozom,12-sitoplâzma,13-farklı,14-8,15-aynı)
BOŞLUK DOLDURMA
1. Eşeysiz üremenin temeli …mitoz………. bölünmedir.
2. Eşeysiz üremede………dişi…. ve ……erkek…….. üreme hücreleri yoktur.
3. Eşeysiz Üremede………döllenme………… görülmez.
4. Eşeysiz üreme canlılarda ……çeşitliliğe……neden olmaz.
5. Bölünerek üremede,………farklı…… sürede ve ……farklı………sayıda yeni bireyler oluşur.
6. Bitkiden alman dalın, uygun ortamda köklendirilmesiyle yeni bitkinin oluşturulmasına ……çelikle……..... üreme denir.
7. Yılanın üst derisini belirli zamanlarda değiştirmesine ……yenilenme……………. denir
8. Kertenkelenin kopan kuyruğunun tekrar çıkması………üreme…………….. değildir.
9. Deniz yıldızının kopan parçalarından yeni deniz yıldızlarının oluşması olayına .. …yenilenme ile üreme……..denir
10. Amip ve paramesyum da (terliksi hayvan) görülen üreme çeşidi……bölünme..……………dır.
11. Patates ve yerelmasında görülen üreme çeşidi ………tomurcuklanma……………..dir.
12. Elverişsiz ortam koşullarında oluşan sağlam yapıya……spor………….denir.
13. Bölünerek üreyen öglenadan (kamçılı hayvan) oluşan yeni bireylerdeki kromozom sayısı ………………aynı……. dir.
ETKİNLİK 1
1. Anne ve babadaki özelliklerin yavruya aktarılmasına............... .. denir
2. Bireyler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları, bu özelliklerin nesilden nesile geçişini inceleyen bilim dalına……………… denir.
3. Kalıtım veya çevrenin etkisiyle ortaya çıkan tüm özelliklere ............... denir.
4. Saçrengi……………… karaktereörnektir.
5. Konuşma şekli ……………….. karaktere örnektir.
6. Kalıtsal karakterleri üzerinde taşıyan en küçük kalıtım birimi …………… dir.
7. Aynı karaktere etki eden genlere …….. denir.
8. Anne ve babanın birinden gelse bile kendini mutlaka yeni canlıda gösteren gene ………….. denir.
9. Anne ve babadan aynı genin gelmesiyle oluşan alel gene …………….. denir.
10. Canlıda genlerin etkisiyle oluşan dış görünüşe ……………….. denir.
11. Canlıdaki kalıtsal karakterleri taşıyan genlerin tümüne …………. Denir.
12. Kan grupları A0 ve AB olan ailenin çocuklarının kan grubu ……………. Olamaz.
13. Bir ailenin çocuklarının kız olma ihtimali …………….. dir.
14. Hemofili hastalığı …………….. üzerinde taşınır.
15. Yapışık parmaklılık …………………… üzerinde taşınır.
16. X kromozomu üzeinde renk körlüğü geni taşıyan erkek birey ……………… dır.
17. Sadece bir X kromozomu üzerinde hemofili hastalık geni taşıyan dişi birey ………….. dir.
18. 21. Kromozomun iki yerine üç kromozom taşımasıyla meydana gelen hastalığa ………………… denir.
19. Ülkemizde çok sık görülen ……… genetik hastalıkların ortaya çıkma olasılığını arttırı.
20. Kalıtsal hastalığı olan bireylerin meydana gelmesini engellemek amacıyla ilk başta ……………. ……….. yapılmalıdır.
21.
Cevap anahtarı:(1-Kalıtım,2-Genetik,3-Karakter,4-Kalıtsal,5-Kalıtsal olmayan,6-gen,7-alel gen,8-baskın gen,9-homozigot,10-fenotip,11-genotip,12-sıfır,13-%50,14-X geni,15-Y geni,16-Hasta,17-taşıyıcı,18-down swndromu,19-akraba evliliği,20-toplum eğitimi)
Boşluk doldurma
1. Hücrenin bir bölumu olan…ÇEKİRDEK………… hücrenin yönetim merkezidir.
2. Kromozomlar …DNA……….. lardan oluşmuştur.
3 …GEN…………….DNA parçalarıdır.
4. Genler, üzerinde …KALITSAL ÖZELLİKLER…………….. taşır.
5. DNA'nın yapı birimi…NÜKLEOTİT………….. lerdir.
6. Nükleotitler …ORGANİK BAZ………,…ŞEKER………,……FOSFAT…..tan oluşur.
7. DNA'daki organik bazlar……ADENİN……..,……TİMİN……….,…GUANİN………..,…SİTOZİN……….. dir
8. DNA'nın yapısında bulunan 5 karbonlu şekerin adı …DEOKSİRİBOZ………..dur.
9. DNA'ların şekli …İKİLİ SARMAL………dir.
10. Sitozin nükleotiti …C…..harfi ile gösterilir.
11. Adenin nütikleotiti ……A……. harfi ile gösterilir.
12.DNA'da adenin nükleotitinin karşısına……TİMİN……….. gelir.
13.DNA'da sitozin nukleotitinin karşısına…GUANİN….. gelir.
14. Organik bazların arasında zayıf ... HİDROJEN BAĞI……..vardır.
15.Adenin ile timin nükleotitleri arasında …İKİLİ………… hidrojen bağı vardır.
16.Guanin ile sitozin nükleotitleri arasında …ÜÇLÜ…………..hidrojen bağı vardır
17. Toplam nükleotit sayisi 1200 olan DNA'da seker sayısı……1200……… dür
18. Bir DNA parçasında 300 adenin varsa timin sayısı……300………… dur.
19. Canlıların kalıtsal özelliklerini değiştirip onlara yeni özellikler kazandırmakla ilgilenen bilim dalına ……GENETİK MÜHENDİSLİĞİ………………….. denir.
20. Endüstri ve tıpta kullanılmak üzere canlı dokuları inceleyen değiştiren bilim dalına .. …BİYOTEKNOLOJİ…………….denir.
21. Sac, deri veya kan örneklerinden yararlanarak suçluyu bulmak için……DNA TESTİ…………… yapılır.
22. Bir canlının genetik kopyasının üretilmesine ……KLONLAMA………… denir.
23.Canlının üreme hücresinde meydana gelen değişikliğe …MUTASYON…………. denir.
24.Mutasyon canlılarda …NESİLDEN NESİLE…………. Devam eder.
25. Çevrenin etkisiyle canlıda meydana gelen kalıtsal olmayan değişikliğe ……MODİFİKASYON…………denir.
Doğru/Yanlış
1. D……Vücut hücreleri mitoz bölünme ile oluşur.
2. Y……Mayoz bölünme,bitkilerde uygun şartlarda sınırsızdır.
3. D……Kromatin ipliklerin kısa ve kalın haline kromozom denir.
4. D……Mayoz bölünmede çeşitliliğe sebep olan olay parça değişimidir.
5. Y……Amip ve paramesyum gibi tek hücrelilerde üreme tomurcuklanarak gerçekleşir.
6. D……Renk körlüğü anne ve babadan çocuklara geçen kaşıtsal bir hastalıktır.
7. Y……Kalıtsal özellikleri üzerinde taşıyan en küçük kalıtım birimi DNA’dır.
8. D……Akraba evlilikleri kalıtsal hastalıkların nesilden nesile aktarılmasını kolaylaştırır.
9. D…….Mayoz bölünmede kromozom sayısı yarıya düşer.
10. Y…….DNA’nın yapısıda bulunan şekerin adı ribozdur.
11. D…….Genlerin üzerinde meydana gelen değişiklere mutasyon denir.
12. D…….Adli olayların çözümünde genetik mühendisliğinden yararlanılır.
13. D……..”Çalışan organ gelişir,çalışmayan körelir ve yok olur” görüşünü ortaya atan bilim insanı Lamark’tır.
14. D……..Egzersiz yapan kişinin kaslarının gelişmesi modifikasyondur.
15. D……..Van kedisinin gözlerinin farklı renk olması mutasyona örnektir.
16. Y………Güneş’te kalan insanların ten renklerinin değişmesi adaptasyona örnektir.
2. ÜNİTE
DOĞRU YANLIŞ
1. Cismin sudaki ağırlığı havadaki ağırlığından küçüktür. D
2. Sıvı içindeki bir cismin öz kütlesi büyüdükçe, batan hacim azalır. Y
3. Kaldırma kuvveti bir itme kuvvetidir. D
4. Cisme uygulanan kaldırma kuvvetinin, cismin ağırlığına eşit olduğunu bilirsek; cisim dibe batmaz diyebiliriz. D
5. Yerçekimi ivmesinin sıvıların kaldırma kuvveti üzerinde etkisi yoktur. Y
6. Sıvı içinde asılı duran tüm cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti, cismin ağırlığına eşittir. D
7. Kap içerisinden taşan sıvını ağırlığı hesaplandığında bulduğumuz sonuç kaldırma kuvvetine eşittir. D
8. Bir taşırma kabının içine herhangi bir cisim atıldığında, cisim dibe batıyorsa kapta ağırlaşma görülür. D
9. Sıvının yoğunluğu cismin yoğunluğundan büyükse cisim yüzer. D
10. Sıvının yoğunluğu kaldırma kuvveti ile bire bir ilişkilidir. D
11. Sıvı yoğunluğu arttığı müddetçe cisimlere uyguladığı kaldırma kuvveti azalır. Y
12. Gazların uyguladığı kaldırma kuvveti cismin hacmine bağlıdır. D
13. Gazlar tarafından hacmi büyük olan cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti, hacmi küçük olan cisimlere oranla daha büyüktür. D
14. Yüzen cisimler için, cismin ağırlığı sıvının cisme uyguladığı kaldırma kuvvetinden büyüktür. Y
15. Özkütle(yoğunluk) birimi kg/cm3 tür.Y
BOŞLUK DOLDURMA
1. Cismin öz kütlesi sıvının öz kütlesine eşit ise cisim sıvı içerisinde tamamen batar. Bu durumda cismin konumu …………ASILI KALMA…………….. olarak adlandırılır.
2. Bir cisme uygulanan ………………KALDIRMA………………… kuvveti cismin ağırlığına eşit ise cisim dibe batmaz.
3. Kaptaki ağırlaşma=……CİSMİN AĞIRLIĞI…………..-taşan sıvının ağırlığı denkliği ile bulunur.
4. …………SIVI…… yoğunluğu arttıkça cisimlere uygulanan kaldırma kuvveti de artar.
5. Havanın uyguladığı kaldırma kuvveti havanın …ÖZ KÜTLESİ…… ne bağlıdır.
6. Basınç bir………İTİLEN………… niceliktir ve daima yüzeye diktir.
7. kuvvet uygulanan bir yüzey büyüdükçe basınç ……AZALIR…….
8. Basın birimi …PASKAL…. Olarak ifade edilir.
9. Çevremizi saran havanın uyguladığı basınca ……AÇIK HAVA………… basıncı deriz.
10. kapalı bir kaptaki gazın basıncını ölçmek için ……MONOMETRE…………….. adı verilen aygıtlardan yararlanılır..
Doğru yanlış
1. Bir kabın içine boşaltılan sıvı bir madde sadece kabın tabanına basınç uygular. Y
2. Sıvı tarafından uygulanan basınç sıvı yüksekliği ile ters, sıvının özağırlığı ile doğru orantılıdır. Y
3. Herhangi bir kabın içerisinde bulunan sıvının kaba uyguladığı basınç, kabın şekline ve biçimine bağlı değildir. D
4. Sıvı basıncı daima basınç uyguladığı yüzeye dik doğrultuda etki eder. D
5. Gazların basınç uygulması onlarında ağırlığı olduğu anlamını taşır. D
6. Araçlarda kullanılan hidrolik frenler gazların basıncından yararlanılarak yapılmıştır. Y
7. Basıncın vektörel bir büyüklük olduğunu söyleyebiliriz. Y
8. Okyanusta dibe doğru inildikçe basınç artar. D
9. 100 metre derinliğindeki bir gölde yüzeydeki basınç dipteki basınçtan daha fazladır. Y
10. Sıvılara uygulanan basıncı sıvılar, her yöne ve aynen iletirler. Bu prensibe Arşimet prensibi denir. Y
11. Basıncın yüzeyle doğrudan ilgisi vardır. Yüzey büyüdükçe basınç azalır. D
12. Katı bir madde kendisine uygulanan bir kuvveti dik olarak aynen iletir. D
13. Yüzeyde ve derinde bulunan iki deniz altına etki eden basınçlar her ikisinde de aynıdır. Y
14. İki sıvıdan oluşan karışımın basıncını bulabilmek için ayrı ayrı sıvıların yaptığı basınçlar toplanır. D
15. Açık hava basıncını ilk kez Tooriçelli adlı bilim insanı ölçmüştür. D
BOŞLUK DOLDURMA
1. Belli bir yönü olmayan ,sadece rakamla ifade edilebilen büyüklüklere …SKALER………… denir.
2. Açık hava basıncı her zaman 1 atm diye bir koşul yoktur…………SICAKLIK…………… ve ölçüm yapılan yerin ………DENİZ SEVİYESİNDEN……………… yüksekliğine bağlı olarak değişir.
3. Sabit hacimli kapalı bir kaptaki gazın molekül sayısı ne kadar çok ise …BASINCI………. O kadar büyüktür.
4. silindir ve prizma şeklindeki kaplarda sıvı basınç kuvveti ,sıvının ……AĞIRLIĞI….. kadardır.
5. atmosferdeki gazlar ağırlıkları nedeni ile temas ettikleri bütün yüzeye ……BASINÇ……. Uyfgular
6. Basınç ……VEKTÖREL……… bir büyüklüktür.
7. Birim yüzeye dik olarak etki eden kuvvete ……BASINÇ .denir.
BOŞLUK DOLDURMA
1. Cisme etki eden yer çekimi kuvveti …AŞAĞIYA…………… doğrudur.
2. Cisimleri yukarı doğru iten kuvvete ……KALDIRMA KUVVETİ…………….. denir.
3. Havada ağırlığı 100N olan,sıvı içinde ağırlığı 80N ise cisme etki eden kaldırma kuvveti ……20…….. N dur.
4. Cismin ağırlığı ile kaldırma kuvveti ………ZIT………… yönde etki eder.
5. Cisim sıvıya batırıldığında 40N ağırlığındaki sıvının yeri değişiyorsa cisme uygulanan kaldırma kuvveti ……40…….. N dur.
6. Taşırma kabina batırılan cisim ……………. BATAN KISMIN HACMİ…………………. ……………. Kadar sıvı taşırır.
7. Hacmi 100 cm3 olan cisim askıda ise ……10Cm3……………… sıvının yerini değiştirmiştir.
8. Cisme uygulanan kaldırma kuvveti sıvının …………YOĞUNLUĞUNA………. Ve …………BATAN KISMIN HACMİNE…………… bağlıdır.
9. Cisim sıvı içinde yüzüyorsa ……KALDIRMA KUVVETİ……………….. ve ………CİSMİN HACMİNE……………… eşittir.
10. Cisim sıvı içinde yüzüyorsa yer değiştirdiği sıvı cismin hacminden ………KÜÇÜKTÜR……………….
11. Cismin yoğunluğu ve sıvının yoğunluğu eşit ise cisim ……………YÜZER……………..
12. Yüzen cisimlerde cisme etki eden net kuvvet ……SIFIR…….. dır.
13. hacminin tamamı sıvı içinde olan ve yere temas etmeyen cisimlere ………ASKIDA KALMA………… cisim denir.
14. Yüzen bir cismin içinde bulunduğu sıvının yoğunluğu arttıkça ………BATAN KISMIN HACMİ………… azalır.
15. Bir balonun hacmi arttıkça …………KALDIRMA KUVVETİ………… artar.
16. İçi 0,001 olan gaz ile dolu olan balon,yoğunluğu 0,004 olan ortamda ……UÇAR………….
17. kaldırma kuvveti ağırlığından büyük olan balonun yoğunluğu havanın yoğunluğundan …………KÜÇÜKTÜR……………
BOŞLUK DOLDURMA
1. Birim yüzeye dik etki eden kuvvete…BASINÇ………. Denir.
2. Basınç birimi……N/m2…….. veya ……PASCAL…… dır.
3. Bütün yüzeye etki eden kuvvetlerin toplamına …BASINÇ KUVVETİ………… denir.
4. Katıların basıncı ……TEMAS YÜZEYİ………. İle ters orantılıdır.
5. Katıların basıncı …AĞIRLIK……… ile doğru orantılıdır.
6. Katılar uygulanan kuvvetin …YÖNÜNÜ….. ve …ŞİDDETİNİ……….. değiştirmeden aynen iletirler.
7. Balta ve bıçak gibi aletlerde ……TEMAS YÜZEYİ…………….. azaltılıp……BASINÇ……. Arttırılmıştır.
8. Kayak ve kar ayakkabısı gibi giysilerde TEMAS YÜZEYİ …………. Arttırılıp BASINÇ ………… azaltılmıştır.
9. Sıvı basıncı …DERİNLİK……….. ve …YOĞUNLUK………. İle doğru orantılıdır.
10. Sıvılar üzerine etki eden basıncı ……HER YÖNE………. Aynen iletirler.
11. Tabanları birleştirilmiş kaplara ……BİLEŞİK KAPLAR………….. denir.
12. En basit bileşik kaplara ………U BORUSU…………….. denir.
13. Tabanı birleştirilmiş kesit alanı birbirinden farklı iki pistonlu kaptan oluşan alete …SU CENDERESİ…….. denir.
14. İlk olarak açık hava basıncını ölçen bilim insanı …TORRİCELLİ……… dır.
15. 00C ve deniz seviyesinde açık hava basıncı ……76……… cm-Hg veya …1………. Atm’dir.
16. Açık hava basıncını ölçmeye yarayan aletlere ……BAROMETRE…. Denir.
17. Kapalı kaplardaki gazların basıncını ölçmeye yarayan aletlere …MANOMETRE……….. denir.
3. ÜNİTE
DOĞRU YANLIŞ
1. Atomları bir arada tutmak için herhangi bir kuvvete ihtiyaç yoktur.Y
2. Atomların birbiriyle nasıl bağlandığını açıklayan çeşitli modeller vardır.D
3. İki çeşit temel kimyasal bağ vardır.D
4. Bir molekülün oluşması için enerji gereklidir.D
5. Atomlar birleşerek molekülleri oluşturur.D
6. Atomlar arasında sadece çekme kuvveti vardır.Y
7. Moleküller çeşitli bağlarala bağlanarak atomları oluşturur.Y
8. Elektron yüksüzdür. Y
9. Proton(-) yüklüdür. Y
10. Nötron (+) yüklüdür. Y
11. İyonlarda elektron sayısı proton sayısına eşittir. Y
12. Atom çekirdeğindeki proton ve nötron sayıları toplamı atom ağırlığını verir. D
13. İzotop atomların elektron sayıları aynı ise kimyasal özellikleri aynı olur. D
14. Çekirdeğe enyakın düzeydeki elektronlara değerlik elektronları denir.Y
15. Periyodik tablodaki elementlerin sırası proton sayısına göre belirlenir.D
16. ………İZOTOP ATOMLAR……………,atom numaraları aynı kütle numaraları farklı olan atomlar şeklinde tanımlanmıştır.
17. Elementler periyodik tabloya dizilirken …PROTON……….. sayıları dikkate alınır.
18. Aynı grupta bulunan elementlerin ………KİMYASAL……….. özellikleri birbiri ile benzerlik gösterir.
19. Elementler tek tür atomlardan oluşmasına karşılık ,……BİLEŞİKLER…………… farklı türde atomlar içerir.
20. ………TOPRAK METALLERİ………….,bor elementi hariç tümü metaldir ve bileşiklerinde her zaman +3 değerlik alır.
21.
EŞLEŞTİRME
|
1-Atomları elektron alış verişi veya elektronlarını ortaklaşa kullanmaları sırasında bir arada tutan kuvvete denir.
|
A-İzotop
|
|
2-Kimyasal bağların iki ayrı gruba ayrıldığı isimlerdir.
|
B-Ametal
|
|
3-elektronların çekirdek çevresinde bulunduğu yere denir.
|
C-İyonik bağ-kovalent bağ
|
|
4-kararlı yapıda olan ve bütün orbitalleri dolu olan elementlere denir.
|
D-Metal
|
|
5-Elektron vererek yük kazanan elementlere denir.
|
E-Kimyasal bağ
|
|
6-Elektron alarak yük kazanan elementlere denir.
|
F-Enerji düzeyi
|
|
7-atom numaraları aynı,Kütle numaraları farklı atomlara denir.
|
G-Soygaz
|
|
8-Periyodik cetvelde yatay sıralara verilen sisim
|
H-Periyot
|
|
1-E,2C,3-F,4-G,5-D,6-B,7-A,8-H
|
|
KİMYASAL TEPKİMELER
DOĞRU YANLIŞ
1. Gökkuşağı oluşumu kimyasal bir değişimdir. Y
2. Kimyasal bir olayda madde kendi özelliklerini korur.Y
3. Kimyasal tepkime, madde içerisinde gerçekleşen kimyasal değişim sürecidir.D
4. N2 maddesindeki bağ apolar kovalent bağdır.D
5. Polar kovalent bağ ifadesi yerine kutupsuz kovalent bağ ismini kullanabiliriz.Y
6. Kimyasal bağların oluşumunda etkili olan yapı elektronlardır.D
7. Bir kimyasal tepkimede sadece elektron sayıları korunur.Y
8. Tepkime denkleminde her iki tarafta bulunan atom tür ve sayısının her zaman eşit olmasını bekleyemeyiz.Y
9. Ağaç yapraklarının sararması kimyasal değişime örnektir.D
10. Tepkime denkleminde enerji sadece çıkan kısımda gösterilir.Y
11. Fiziksel bir olayda madde başlangıç durumuna döndürülebilir.D
12. çevremizde yer alan değişmelerin bazılarında madde yapısal bir değişiklik göstermez.D
13. Fiziksel bir olayda maddenin yapısı değişir.Y
14. Kimyasal tepkime denkleminin sağ tarafı girenlerdir.Y
15. Kimyasal tepkime denkleminin sol tarafı girenlerdir.D
BOŞLUK DOLDURMA
1. Bir yangın söndürücü maddenin yangını söndürebilmesi için öz kütlesinin havadan …AĞIR……. Olması gerekir.
2. Metallerin oksijenle tepkimesine …PASLANMA………. Adı verilir.
3. Havanın madde ile tepkimeye girmesine ……YANMA……. Denir.
4. Yanma olayı…EKZOTERMİK. Tepkimeye örnektir.
5. Tepkimelerde;giren mddelerin kütleri toplamı …EŞİTTİR………….. çıkan madedelerin kütleleri toplamı
6. Dışarıdan ısı alarak oluşan tepkime …ENDOTERMİK……..tepkimedir.
7. Bir maddeden iki yada daha fazla ürünün oluşması ………AYRIŞMA……tepkimesidir.
8. Tepkimelerde (OK) işareti ……EŞİTLİK……….. anlamına gelir.
9. Bileşikler KİMYASAL……… tepkimeleri ile oluşur.
10. Kimyasal tepkimelerde ……KÜTLE…. Korunur.
DOĞRU YANLIŞ
1. Sirke seyreltik bir baz çözeltisidir. Y
2. Asitler tehlikeli, bazlar tehlikesiz maddeler olarak bilinir.Y
3. Sulu çözeltilerinde büyük bir oranda iyonlarına ayrışan asitlere zayıf asit denir.Y
4. Elektrik akımını iletebilen sıvılara elektrolit adı verilir. D
5. Bazlar elde kayganlık hissi oluşturur.D
6. Baz bir maddeye fenoılftaleyn çözeltisi damlatırlırsa mavi renk alır.Y
7. Çözeltide H+ iyonu fazla ise bu sıvı asidiktir.D
8. Tuzlar asit ve bazların tepkimesi sonucu oluşur.D
9. Midedeki asit oranını nötleştirebilmek için tuz ihtiva eden ilaçlar kullanılır.Y
10. Katı tuz tanecikleri elektrik akımını iletmez.D
11. Deterjanlar günlük hayatta kullanılan asidik maddelerdir.Y
12. Balığın üzerine limon sıkarak, bazların acımtırak tadı giderilmeye çalışılır.D
13. Asitlerin tadı acı, bazların ise ekşidir.Y
14. Turnusaol boyası emdirilen bir kağıdı bazlar maviye boyar.D
15. Nötürleşme,asit ve bazların birbirlerini etkisizleştiröleridir.D
SES
1. Günlük yaşamda işittiğimiz tüm seslerin ses yüksekliği birbirinin aynısıdır.Y
2. İnsan kulağı saniyede 20 ile 20000 hız arasında titreşen sesleri duyabilir.D
3. Sesin yansıması ısı sonucu duyulan sese yankı adı verilir.D
4. Boşlukta yayılan ses çok güçlü duyulur.Y
5. Ses hızı gaz ortamlarda katı ortamlara göre daha büyüktür.Y
6. Sesin yüksekliği frekansa bağlıdır.D
7. Sesin şiddeti arttıkça kulak zarına uyguladığı basınç azalır. ses şiddeti ile uyguladığı basınç arasında ters orantı vardır.Y
8. Ses şiddetinin birimi hertz tir ve hz ile gösterilir.Y
9. Aynı notaya basan iki değişik müzik aletini sesin tınısından yararlanarak ayırt ederiz.D
10. Ortamın cinsi sesin yayılma hızına etki eder.D
11. Sesin yayılma hızı 20derecelik sıcaklıktaki bir hava ortamında 300 bin km/h dir.Y
12. Sesi en iyi katı maddeler en kötü sıvı maddeler iletir.Y
13. Geniş bir alana yayılan sesin enerjisi azalır.D
14. Sese kaynağından uzaklaşmak sesin şiddetini azaltır.D
15. Ses yansıması sonucu hızını değiştirir.Y
16. Ses frekansı desibel birimi ile ölçülür.Y
17. Kadınların ses telleri erkeklere göre daha kısadır ve bu durum kadın sesinin frekansının büyük olmasına neden olur.D
BOŞLUK DOLDURMA
1. Titreşen bir cismin etkisi ile aynı frekansa sahip bir başka cismin titreşmesi olayı .REZONANS. olarak isimlendirilir.
2. bir ses kaynağını bir saniyede ürettiği titreşim sayısına sesin …FREKANSI……. Denir.
3. bir engele çarparak doğrultu değiştiren ses dalgalarının bu olayına sesin …YANSIMASI…. Denir.
4. ses hızı …BATI….. oretmda en büyük ……GAZ….. ortamlarda en küçüğktür.
5. ses ……ŞİDETİ………… birimi ………DESİBEL……… dir.
6. ………GÜRÜLTÜ……… kirliliğinin yaşandığı yerlerde ses şiddetinin ……YÜKSEK……….. olduğunu söyleriz.
7. sesin ……YÜKSEKLİK………… değeri frekans olarak ifade edilir.
8. sesin ayırt edici özelliklerinden biriside ………TINI……..dır.
9. sesin şiddetinin artması ile kulak zarına yapacağı …BASINÇ…………. Artacaktır.
10. ……………YANKI………….oluşturulabilmesi için ses kaynağının engelden en az 17m uzakta bulunmasu gerekir.
11. ………İNCE……….. seslerin frekansı yüksek,…KALIN………..seslerin frekansı ise düşüktür.
12. ……………İŞİTME……….. olayının gerçekleşebilmesi için kulağımıza gelen seslerin belli frekans aralıklarında olması gerekir.
