Kendi besinlerini kendileri yapan canlılara denir. Bunlara ototrof canlılar da denir. Yeşil yapraklı bitkiler Güneş’ten gelen ışık, havadaki karbon dioksit ve topraktan aldıkları suyu yapraklarındaki klorofillerde birleştirerek besin ve oksijen üretirler. Bu olaya fotosentez adı verilir.

 

 

 

Fotosentez yapan canlılar, Güneş’ten aldıkları ışık enerjisini yapraklarında kimyasal enerjiye çevirirler. Bitkilerin ürettiği besinin az bir kısmı bitki tarafından kullanılırken, çoğunluğu bitkinin yaprak, gövde ve köklerinde glikoz ya da selüloz şeklinde depo edilir.

Çevremizde gördüğümüz yeşil yapraklı bitkilerin dışında bazı bakteri türleri, yosunlar, öglena ve plankton gibi klorofilli canlılarda fotosentez yaparak besin üretirler.

Bunlara heterotrof canlılar da denir. Tüketiciler, üreticilerin fotosentez sonucu ürettikleri besinlerle yaşamlarını sürdürürler. Yani tüketiciler, üreticileri besin olarak kullanırlar.

 

 

 

 

 

 

 

 

Tüketiciler etçil, otçul ve hem etçil hem otçul olmak üzere üç grupta incelenir.

Sadece bitkisel besinlerle beslenen hayvanlara otçul (herbivor) denir. Şapkalı mantar, böcekler, inek, at, koyun, keçi, fil, tavşan gibi Etle beslenen hayvanlara etçil irer. Etçil hayvanlara etobur hayvanlar da denir.(karnivor) canlılar adı verilir. Aslan, kartal, yılan, kaplan gibi. Böcekleri yiyen kuşlar, balıklar bu gruba g

 Bazı canlılar, hem bitkisel hem hayvansal besinlerle beslenir. Bu tip canlılara hem etçil hem otçul (hepçil, omnivor canlılar) adı verilir. İnsan, kedi, kaplumbağa, kurbağa ve köpek bunlardan bazılarıdır.

İbrik otu ve sinekkapan bitkileri bu gruba girer. Bu bitkiler fotosentez yaparak besin üretirler. Fakat azot ihtiyacını karşılamak için bazı böcekleri yakalayarak onları sindirebilirler. Dolayısıyla her iki gruba girerler.

Bitki ve hayvan artıklarını ve canlı ölülerini parçalayarak beslenen canlılara ayrıştırıcılar (saprofit canlılar)denir. Ayrıştırıcılar, canlı vücutlarındaki organik maddeleri parçalayarak inorganik maddelere dönüştürürler. Böylece, başlangıçta bitkilerden besin yoluyla canlı vücuduna giren topraktaki bazı maddeler, canlı vücudunun ölmesiyle tekrar toprağa karışır. Toprakta yaşayan ve çürükçül olarak beslenen bakteri ve mantarlar, ayrıştırıcılar grubuna girer. Bunlara mikro organizma da denir. Ayrıştırıcıların canlı artıklarını ayrıştırması sonucu toprak mineral bakımından zenginleşir. Toprağa karışan mineraller, suda çözünerek bitkiler tarafından tekrar kullanılır.

 

 

Canlıların birbiriyle ve cansızlarla yaptıkları madde alışverişi, tabiattaki dengenin korunmasını sağlar. Bir ekosistemde üretici ve tüketiciler aynı ortamda yaşarlar. Bir canlının varlığı diğer canlılar için önemlidir. Bitkilerin olmadığı bir ortamda hayvanların uzun süre yaşaması mümkün değildir. Bir ekosistemde yaşayan tüm canlılar, beslenme yönüyle birbirine bağlıdır. Canlılar arasındaki bu bağlılık, üreticilerden, tüketici ve ayrıştırıcılara kadar uzanır. Beslenme açısından canlılar arasındaki var olan bu ilişkiye, besin zinciri ya da beslenme döngüsü adı verilir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Üreticiler yaşayabilmek için topraktaki minerallere ihtiyaç duyarlar. Üreticilerin ürettiği besinler tüketiciler tarafından kullanılır. Dolayısıyla tüketiciler, üreticilere, üreticiler topraktaki ayrıştırıcılara muhtaçtır.<v:imagedata o:title="" src="file:///C:UsershpAppDataLocalTempmsohtmlclip1